Uluslararası İnşaat Demiri Üretici ve İhracatçıları Birliği (IREPAS) tarafından yayımlanan kısa vade görünüm raporunda, küresel uzun çelik piyasasında eylül ayından kasım ayı sonuna kadar arz fazlasının hala hissedilir olduğu ve talebin yavaşlayarak, piyasada baskı oluşturduğu ve fiyatları aşağı çektiği ifade edildi. Ancak, bazı bölgelerde üretim azalırken, fiyatlardaki aşağı yönlü trend nedeniyle alımların ertelenmesi veya parçalar halinde yapılmasına rağmen küresel uzun çelik piyasasında talebin makul seviyelerde olduğu görülüyor. IREPAS, alıcıların piyasadaki fiyat değişimlerini yakından takip ettiklerini ve en uygun fiyat seviyesini beklediklerini ancak alımların istikrarlı olduğunu belirtti.
Talepte olumlu gelişmeler
Orta ve kuzey Avrupa'da uzun çelik talebinin güçlü olduğu söylenebilirken, Yunanistan da dahil olmak üzere güneybatı Avrupa piyasalarında talebin halen düşük seviyelerde de olsa iyileşme gösterdiği görülüyor. Aynısı, Ukrayna dışında doğu Avrupa için de söylenebilir.
IREPAS'tan yapılan açıklamada, Kuzey Amerika uzun çelik piyasasında talebin güçlenmeye başladığı belirtildi. ABD yerel piyasasının sonbahar boyunca durağan seyrettiği ve iyi durumda olduğu ifade edilirken, fiyatlarda aşağı yönlü bir baskı oluştuğu gözlendi. Brezilya, Şili ve Cezayir gibi hammadde ve emtia satışlarından elde edilen gelirlere bağımlı olan bazı bölgelerde faaliyetlerde yavaşlama görüldüğü bunun da çelik ürünlerine olan talebi olumsuz yönde etkilediği ifade edildi. Körfez İşbirliği Konseyi Ülkeleri gibi diğer piyasalarda ise durumun iyi gittiği belirtiliyor.
Hurda piyasası düşüş eğiliminde
13 haftalık negatif fiyat hareketinin ardından, Türkiye hurda piyasasının arzdaki daralma nedeniyle en azından şimdilik yatay seyre geçtiği görülüyor. ABD ve Avrupa'da talebin sabit olduğu bu yüzden deniz aşırı hurda bulunabilirliğinin azaldığı belirtildi. Teslimat sürelerinin kısa olması, piyasa görünümünün yön değiştirmesi halinde fiyatlarda hızlı düzeltmeler ve toparlanmalar olabileceğine işaret ediyor. IREPAS raporunda, hurdaya alternatif olan demir cevheri fiyatlarının zayıf seyretmesi ve Çin yerel çelik talebinin üretilen cevheri tek başına tüketmek için yeterli olmaması nedeniyle, hurdaya yönelik genel görünümün aşağı yönlü olduğu ifade edildi.
Fiyatlardaki düşüşün uzun sürmesi sebebiyle hurda piyasasında birçok kişinin yara almamak için geri adım attığı ifade edilirken bu durumun, en çetin rekabetin yaşandığı sanayi düzeyinde özellikle fark edilir olduğu vurgulandı. Hiçbir tedarikçinin kötü giden bir piyasada elinde pahalı mallarla kalmak istemediğine dikkat çekildi.
Rekabet hala güçlü
IREPAS, küresel uzun çelik piyasasında rekabetin halen oldukça güçlü seyrettiğini belirtti. Para birimlerindeki yeni düzenlemeler ile hurda ve demir cevheri fiyatlarındaki değişimler çeşitli ürün ve piyasalar bazında farklı oyuncuların rekabet gücünü değiştirmeye devam ediyor. BDT'li, Türk ve Çinli tedarikçilerin de sipariş çekmek için yoğun rekabet içinde oldukları ancak Türk tedarikçilerin yarıştan çekilmeye başladıkları bildiriliyor.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün Rus rublesindeki çöküşe katkıda bulunduğunu bu durumun Rus ihracatçıları hurda ve kütükte rekabetçi hale getireceği düşünülüyor. Çelik piyasasında fiyatların düşmesiyle, piyasada faaliyetler düşük seviyelerden devam etti. Azalan petrol fiyatlarının navlun fiyatlarını düşürürken, lojistik açısından daha makul bir piyasayı desteklediği böylece daha çok alım yapıldığı görüldü.
Ufukta Çin hakimiyeti mi var?
Çin'in büyük tedarikçilerden olacağı yeni bir dönemin başladığı belirtiliyor. Yeni dönemde, iki farklı piyasa şekli beklendiği, bu piyasalardan birinin Çin egemenliğinin bulunduğu piyasalar, diğerinin ise Çin'e karşı korumacılık önlemlerinin arttığı piyasalar olacağı ifade edilmekte.
Emtia fiyatlarında dengelenme
Birden fazla emtianın, mevcut durumda, yeni fiyat seviyelerinde dengelendiği görülüyor. Bu emtialar arasında, demir cevheri, bakır, petrol, demirli hurda ve bunlardan üretilen pik demir, kütük, slab, uzun ve yassı çelik ürünleri yer alıyor. Kur savaşlarının başladığı ve emtia piyasasının da bu durumdan nasibini aldığı görülmekte. Çin'in büyümesindeki yavaşlamanın etkilerinin görülmeye başladığı ve merkez bankalarının da bu durumu para birimlerindeki zayıflamayla dengelemeye çalıştıkları ifade ediliyor. IREPAS, bu şartlar altında, çelik üreticilerinin üretim maliyetlerinden ziyade alım maliyetlerine odaklandıklarını belirtiyor.
Yaklaşan tatil dönemi biraz istikrar getirebilir
Küresel uzun çelik piyasasında büyük ölçüde istikrarsızlığın hakim olduğu, geçtiğimiz birkaç günde fiyatlardaki aşağı yönlü hareketin durmasıyla alımların başlayabileceği düşünülüyor. Ancak, Noel ve Yılbaşı tatillerinin de yaklaşmasıyla verilecek ara, birkaç hafta için piyasada istikrar sağlayabilir.
Önümüzdeki çeyrekte piyasa görünümü sağlıklı
IREPAS raporunda, piyasadaki değişikliklerin gerekli olduğu ve piyasada yankı bulacağı belirtilirken, genel olarak önümüzdeki çeyrek için piyasa görünümünün sağlıklı olduğu ifade edildi.
